Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Ostatnie opolskie wiatraki

red.
Wiatraki w Starych Siołkowicach spłonęły w kwietniu 2009 r.
Wiatraki w Starych Siołkowicach spłonęły w kwietniu 2009 r. Elżbieta Wijas-Grocholska
Wiatraki w krajobrazie ziemi opolskiej są dziś rzadkim obrazkiem. A już spotkanie ze skrzydlatą budowlą stanowi w tych stronach prawdziwy rarytas. I pomyśleć, że kiedyś było ich tutaj ponad tysiąc.

Tradycyjne, drewniane koźlaki zachowały się jedynie w powiecie opolskim. I to tylko cztery, z których dwa doczekały się renowacji i opieki konserwatorskiej. Stoją na terenie Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu Bierkowicach. Ten starszy, wybudowany w roku 1734, pochodzi z Dobrzenia Wielkiego, dokąd w 1885 r. został przeniesiony z folwarku Pokój. Jego sąsiadem jest datowany na I połowę XIX wieku wiatrak z Grotowic, dawnej wsi położonej między Opolem a Krapkowicami, a obecnie dzielnicy Opola. Wnętrze wiatraka wyposażone jest w dawne, oryginalne urządzenia, ocalone przez obecnych gospodarzy podczas rozbiórki obiektu.

Naturalną parę stanowiły do niedawna wiatraki w Starych Siołkowicach (gmina Popielów) – koźlak i paltrak. Z dwuramiennymi skrzydłami i zachowanymi częściowo mechanizmami. Niestety, oba spłonęły w kwietniu 2009 r. Przyczyną pożaru było... podpalenie. Wciąż zobaczyć można wiatrak w samym Popielowie – obrotowy, pozbawiony skrzydeł. Ruiny drewnianego koźlaka z połowy XIX wieku, nieczynnego od zakończenia II wojny światowej, znajdziemy również w Chróścinie Opolskiej (gmina Dąbrowa).

Miłośnikom wiatraków murowanych polecamy odwiedzenie Łowkowic (gmina Strzeleczki) i Grodkowa. Znajdziemy tam najlepiej zachowane na ziemi opolskiej „holendry”. W obu mieszczą się dziś kawiarnie. Ten łowkowicki, datowany na 1868 rok, ma nawet śmigi, w istocie – jedynie atrapy, dzięki którym bez trudu można lokal odnaleźć. Biała, otynkowana budowla stoi na wzgórzu przy polnej drodze do Strzeleczek.
XIX-wieczny holender w Grodkowie został wzniesiony z czerwonej cegły. Znajdziemy go przy ulicy Krakowskiej 17. Niestety, w latach 90. ubiegłego stulecia budowla straciła potężne skrzydła, które stały się dla niej nadmiernym ciężarem, zagrażającym konstrukcji dachu. Nowych, lżejszych śmigów nie może się od tamtej pory doczekać.

Większość nielicznych dziś, murowanych wiatraków na Opolszczyźnie pozostaje w ruinie. Polecać je można już tylko hobbystom. Ruiny ceglanych holendrów odnajdziemy w Łukowicach Brzeskich i Kopaniu (gmina Skarbimierz), Łosiowie (gmina Lewin Brzeski), Gościęcinie (gmina Pawłowiczki) oraz w Gostomii i Górce Prudnickiej (gmina Biała). Osobliwością regionu są wiatraki wzniesione z kamienia. Do dziś ruiny takich XIX-wiecznych budowli stoją w Wysokiej i Kadłubcu (gmina Leśnica), a także w Gogolinie i Rogowie Opolskim (powiat krapkowicki).

Kontakt

Muzeum Wsi Opolskiej, ul. Wrocławska 174, 45-835 Opole,tel. 77 457 23 49, 474 30 21, e-mail: [email protected]

od 7 lat
Wideo

Kalendarz siewu kwiatów

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na opole.naszemiasto.pl Nasze Miasto